پایان نامه تربیتی: رابطه دلبستگی به والدین و همسالان و فاصله روانشناختی: بررسی …
و فاصله روانشناختی با واسطهگری ابعاد هویت معنوی). 83
شکل 4- 2: مدل پژوهش (با در نظر گرفتن متغیر هویت معنوی به عنوان متغیر مکنون) . 86
شکل 4-3: مدل پژوهش در دختران. 94
شکل 4-4: مدل پژوهش برای پسران 95
چکیده
هویت معنوی به عنوان تعریف و شناسایی خود بر اساس معنویت و تجارب معنوی، از جمله سازههایی است که در سالهای اخیر توجه محققان را به خود جلب نموده است. عدم وجود ابزار کمّی در این زمینه و مفهومسازی غیردقیق از هویت معنوی از جمله چالشهایی است که این حوزه با آن روبروست. از این رو، هدف این پژوهش بررسی پیشآیندها و پیامدهای هویت معنوی در قالب یک مدل علّی بود تا ضمن ارائه تصویر روشنتری از این سازه در جهت عملیاتی نمودن آن نیز گام برداشته شود. در این مدل دلبستگی به والدین و همسالان به عنوان متغیر برونزاد، هویت معنوی به عنوان متغیر واسطهای و فاصله روانشناختی به عنوان متغیر درونزاد در نظر گرفته شدند. شرکت کنندگان این پژوهش 398 نفر (255 دختر و 143 پسر) از دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه شیراز بودند. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه دلبستگی به والدین و همسالان (آرمسدن و گرینبرگ)، مقیاس جهتگیری غلبه اجتماعی (سیدانیوس و پراتو) و مقیاس حریم رعایت اخلاقی (آکوئینو و رید) بود و به منظور سنجش هویت معنوی از پرسشنامه تهیه شده توسط محقق استفاده شد. برای تعیین پایایی پرسشنامهها از روش آلفای کرونباخ و جهت احراز روایی مقیاسها از روش تحلیل عوامل استفاده شد. شواهد مؤید پایایی وروایی مطلوب مقیاسها بود. به منظور بررسی مدل پژوهش از روش رگرسیون متوالی همزمان استفاده شد و برای تعیین نقش واسطهگری متغیر میانجی از مراحل بارون و کنی و دستور بوتاسترپ در نرم افزار اموس استفاده شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که دلبستگی به والدین پیشبین باورهای ماورایی بوده و دلبستگی به همسالان باورهای اخلاقی را به صورت مثبت و معنیدار پیش بینی نموده است. همچنین نتایج روشن ساخت که باورهای اخلاقی در رابطه دلبستگی به همسالان با فاصلهی روانشناختی نقش میانجی دارد. علاوه بر این، یافته های حاصل از دستور فرایند در نرمافزار SPSS نشان داد که مدل پژوهش حاضر وابسته به جنسیت میباشد.در مجموع، یافته های پژوهش بیانگر آن است که دلبستگی و روابط عاطفی با همسالان به واسطهی افزایش باورهای اخلاقی موجب کاهش فاصله روانشناختی در افراد میشود. دلالتهای پژوهش برای خانواده، معلمان و فعالیتهای مشاورهای مورد بحث قرار گرفت.
مقدمه
از سال 1970 یکی از سازههای مهم در روانشناسی، علوم اجتماعی و رفتاری مفهوم “خود”[1] بوده است. اگرچه برای خود جنبههای متعددی چون خودکارآمدی، عزت نفس و . بیان شده است، یکی از مهمترین جنبههای خود مفهوم “هویت”[2] است که از دیرباز مورد توجه فیلسوفانی چون جیمز[3]، کولی[4] و مید[5] بوده است و پس از آن به عنوان یک سازهی مهم در روانشناسی مطرح شده است (لری و تانجنی[6]، 2012). هویت به عنوان پاسخی که افراد به سئوال من کیستم؟ می دهند و ارائه تعریفی از خود، اساساً از کارهای اریکسون[7] اقتباس شده است (فیرون[8]،1999). او رویکردی روانشناختی جهت فهم هویت اتخاذ کرد و هویت را به عنوان سازمان پویای انگیزهها، تواناییها، اعتقادات و تاریخ در شکلدهی خودمستقل و یکپارچه تعریف کرده است که مسیر زندگی فرد را روشن میسازد (اریکسون، 1968). اما نظریهپردازان پس از اریکسون هویت را در قالب رویکردهای مختلفی مفهوم پردازی کردهاند و چنانچه به صورت رویکردی به هویت نظر افکنیم، در این راستا میتوان از سه رویکرد عمدهی وضعیتنگر، فرآیندنگر و محتوانگرسخن گفت (برزونسکی[9]، 2003).
علیرغم آنکه در دو رویکرد وضعیتنگر و فرآیندنگر وضعیت و سبک هویت بررسی میشود، در رویکرد محتوانگر محتوای خودپنداره و موضوعی که افراد بر اساس آن خودشان را تعریف می کنند اهمیت مییابد. بنابراین، از این منظر بر اساس محتوا و موضوعی که افراد در تعریف “خود” بدان اشاره می کنند هویت دارای جنبهها و ابعاد مختلفی است.
اقبال و توجه به بررسی هویت با توجه به محتوای خاص آن و در نظر گرفتن ابعاد مختلفی برای آن، در سالهای اخیر سبب بروز و ظهور ابعاد گوناگونی برای هویت، از جمله هویت قومی، هویت ملّی، هویت دینی و مذهبی، هویت سیاسی و هویت اخلاقی شده است (هادی[10]،2001). اما با در نظرگرفتن انسان به عنوان وجودی معنوی و قائل شدن بعد معنویت در کنار سایر ابعاد جسمانی، روانی و اجتماعی برای او و با توجه به اهمیت معنویت به عنوان بخش مهمی از زندگی افراد، در سالهای اخیر بعد جدیدی از هویت، تحت عنوان “هویت معنوی”[11] در ادبیات روانشناسی مطرح گشته است (مکدونالد[12]، 2009). بر اساس نظریه هویت اجتماعی، در هویت معنوی، افراد در تعریف خود به معنویت و تجارب معنوی خویش اشاره می کنند. در حقیقت، معنویت در احساس “خود” آنان دارای چنان اهمیت و برجستگی است که در پاسخ به سئوال من کیستم؟ خود را به عنوان فردی معنوی میشناسند.
با توجه به جدید بودن این حوزه از هویت، در این پژوهش نقش دلبستگی به والدین و همسالان[13] به عنوان پیشایند هویت معنوی و فاصلهی روانشناختی[14] به عنوان پیامد آن مد نظر قرار گرفت. پیش از پرداختن به مسئله پژوهش ضروری است تا سازههای مورد نظر مورد مداقه و بحث قرار گیرند. لذا، در ادامه هر یک از سازهها در سطح نظری تشریح خواهند شد.
***ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است***
متن کامل را می توانید دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)
ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه
- ۹۹/۰۲/۳۰